Bern

Type: RADERSLEEPBOOT
Scheepsnaam: BERN
STOOMMACHINE: 1350 IPK
Afmeting: 77,15 X 21,15 M


Een sleepboot is een vaartuig, dat gebouwd is om andere vaartuigen te slepen. Een radersleepboot wordt door middel van schepraderen voortbewogen. Een raderboot is aan elke zijde uitgerust met een groot scheprad. De raderboten waren de eerste vaartuigen die beschikten over een mechanische voortstuwingsinstallatie. Aan het einde van de 19de eeuw kreeg de raderboot concurrentie van de scheepsschroef die een hoger rendement heeft. Tot aan de helft van de 20ste eeuw waren er nog 113 radersleepboten actief in de Rijnvaart. In mei 1945 lagen er hiervan 100 gezonken. Slechts 13 stuks hadden het oorlogsgeweld overleefd.

Een schip dat de nodige gedaantewisselingen heeft ondergaan is de BERN. Begonnen als radersleepboot, omgebouwd tot passagiersschip annex vrachtschip en sleepboot en geëindigd als geheel passagiersschip. In 1922 werd bij de Scheepswerf & Machinefabriek P. Smit Jr. te Rotterdam een order geplaatst voor de bouw van een radersleepboot geschikt voor de vaart op Basel. In april 1923 kwam de radersleepboot BERN in de vaart. Het normale machinevermogen van de BERN bedroeg 1350 ipk, maar kon voor korte tijd tot 2000 ipk opgevoerd worden. Ze was hiermee de sterkste naar Basel in te zetten sleepboot. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de boot te Basel opgelegd. De BERN was één van de weinige radersleepboten die de oorlog zonder noemenswaardige schade was doorgekomen.

In 1956 werd op de scheepwerf Berninghaus te Keulen de eerste Rijnsleepboot omgebouwd tot hotelpassagiersschip. Op 21 september 1956 was de tewaterlating van het in BASILEA herdoopte gecombineerde passagiers-vrachtschip. In 1957 werd de BASILEA in dienst genomen en was het eerste seizoen geheel volgeboekt. Met haar krachtige motoren kon het schip in de winter tevens als sleepboot worden ingezet. Ze was hiertoe uitgerust met 2 strangenlieren. Tot 1967 bleef de BASILEA voor de ‘Schweizerische Reederei AG’ in de passagiersvaart.

In 1971 werd het schip verkocht aan de reder E. Albrecht te Duisburg. In Amsterdam volgde de ombouw tot volledig hotelpassagiersschip. Ter voortstuwing bleven 2 x 450 pk Sulzer. In 1973 werd de BASILEA verkocht aan NAGAR Vermogensverwaltungs GmbH te Basel. Vervolgens kreeg het schip diverse eigenaren. In 1979 werden er andere motoren ingebouwd: 2 x 720 pk Deutz. In 1996 zou de BASILEA te België omgebouwd worden als een varende concertzaal. Dit project is niet door gegaan en uiteindelijk is het schip in 2010 gesloopt.



1 / 6
De BERN in aanbouw. Foto: archief L. Schuitemaker
2 / 6
De BERN in Mannheim op 05-05-1952. Foto: Wilk/ archief G. Dexheimer
3 / 6
Als passagiers-vrachtschip BASILEA in Basel. Foto: archief L. Schuitemaker
4 / 6
Als passagiers-vrachtschip BASILEA in Niederheimbach. Foto: G. Dexheimer (1966)
5 / 6
Als passagiers-vrachtschip BASILEA. Foto: archief W. Keizer
6 / 6
De BASILEA is hier geheel omgebouwd als hotelpassagiersschip

Eerst bekende gegevens:

- Gebouwd met de naam Bern
- EU Nummer: 7000006
- Bouwjaar: 1923
- Bouwwerf: P. Smit Jr. in Rotterdam 
- 1ste eigenaar: Schweizer Schleppschiffahrts Genossenschaft in Basel
- Nationaliteit: Zwitserland

Zie voor meer info de databank ‘De Binnenvaartschepen’: klik hier